Những năm đầu đời của bé là giai đoạn quan trọng nhất để phát triển về thể chất và trí tuệ. Để đảm bảo sự phát triển toàn diện của con yêu, việc cung cấp đủ chất dinh dưỡng là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của mẹ hiện đại. Thế nhưng, trong cuộc sống hối hả và quá tải thông tin ngày nay, việc nắm rõ những chất dinh dưỡng cần bổ sung cho bé có thể trở nên khó khăn và mơ hồ.

Chất dinh dưỡng đóng vai trò không thể thiếu trong việc phát triển cơ bản, sức kháng, và sức khỏe toàn diện của trẻ nhỏ. Chúng cung cấp năng lượng cho hoạt động hàng ngày, hỗ trợ quá trình phát triển vận động và trí tuệ, cũng như giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh.

Trong bài viết này, Linh Spa sẽ đi sâu vào những chất dinh dưỡng quan trọng mà mẹ hiện đại cần bổ sung cho bé yêu của mình. Từ việc chọn lựa thực phẩm đúng cách đến việc tạo ra khẩu phần ăn cân đối và bổ sung, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những yếu tố cần thiết để giữ cho bé luôn khỏe mạnh và phát triển tốt. Đồng thời, chúng tôi sẽ chia sẻ những gợi ý và mẹo thực tế để thực hiện một chế độ dinh dưỡng lành mạnh cho gia đình của bạn.

Hãy cùng khám phá thế giới phong phú của các chất dinh dưỡng và cách chúng có thể giúp bé phát triển mạnh mẽ và khỏe mạnh từng ngày!

1. Vitamin D3

Vitamin D được biết đến dưới 2 dạng phổ biến là vitamin D2 và vitamin D3 . Trong đó, vitamin D3 được ưa thích để bổ sung khi làm tăng nồng độ chất chuyển hóa có hoạt tính trong máu cao gần gấp đôi so với Vitamin D2. Trẻ được bổ sung đầy đủ vitamin D từ những năm tháng đầu đời sẽ tạo tiền đề vững chắc để có được hệ xương chắc khoẻ và sức đề kháng tốt.

Bổ sung vitamin D3 bằng đường uống là phương tiện dễ dàng nhất để ngăn ngừa sự thiếu hụt. Một lập luận thường xuyên chống lại việc bổ sung vitamin D3 là việc tăng lượng hấp thụ có thể dẫn đến ngộ độc vitamin D, còn được gọi là chứng thừa vitamin D. Điều này có thể gây ra tình trạng tăng canxi máu, là sự tích tụ canxi trong máu dẫn đến vôi hóa mạch máu, loãng xương và sỏi thận. Sử dụng kết hợp vitamin K2 giúp canxi máu được đưa đến đúng đích – xương, hạn chế tình trạng tăng canxi máu.

Các chuyên gia khuyến cáo, nên bổ sung vitamin D3 cho trẻ ngay sau sinh và trong ít nhất 2 năm đầu đời, khi tốc độ tăng trưởng cao. Ở trẻ lớn hơn, việc bổ sung vitamin D nên được điều chỉnh phù hợp với mức độ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và các yếu tố nguy cơ gây thiếu vitamin D.

Liều vitamin D được khuyến cáo cho trẻ là:

• 400 IU/ngày tương ứng 10 µg/ngày trong năm đầu đời
• 600 IU/ngày tương ứng 15 µg/ngày sau năm đầu đời (1–18 tuổi)

2. Kẽm

Kẽm là một khoáng chất vô cùng quan trọng đối với sức khỏe, đặc biệt là hệ miễn dịch. Kẽm có mặt ở cấu trúc của tế bào, ở 80 loại enzyme bao gồm các enzyme trong hệ thống vận chuyển, thủy phân, đồng hóa, xúc tác phản ứng gắn kết các chuỗi ADN, đồng thời xúc tác các phản ứng sinh năng lượng khác. Vì vậy, kẽm là loại khoáng chất vi lượng không thể thiếu cho sự phát triển của trẻ, giúp trẻ tăng cường sức đề kháng. Với vai trò tổng hợp protein bằng cơ chế tạo enzyme, bổ sung kẽm là cách thúc đẩy sự phát triển của xương, cơ bắp và trí não của trẻ nhỏ.

Kẽm có vai trò giúp phát triển và duy trì hoạt động của hệ miễn dịch, cần thiết cho việc bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh và làm lành vết thương. Thiếu kẽm sẽ làm suy giảm sự phát triển và chức năng của hầu hết các tế bào miễn dịch, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc phải các bệnh nhiễm khuẩn. Từ đó, sự tăng trưởng và phát triển của trẻ bị ảnh hưởng, nguy cơ bị suy dinh dưỡng ở trẻ cũng tăng lên.

Một tác dụng khác của kẽm đó là giúp duy trì và bảo vệ các tế bào vị giác và khứu giác. Khi bị thiếu kẽm, sự chuyển hóa của các tế bào vị giác sẽ bị ảnh hưởng, từ đó dẫn tới biếng ăn do rối loạn vị giác. Biếng ăn lâu ngày sẽ dẫn đến bị suy dinh dưỡng, và có thể rơi vào tình trạng trẻ nhẹ cân, thấp còi.

Để xác định khi nào bổ sung kẽm cho trẻ và trong thời gian bao lâu, bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế hoặc trung tâm dinh dưỡng để được các bác sĩ đánh giá tình trạng và thực hiện xét nghiệm. Khi đó, bác sĩ sẽ kiểm tra xem trẻ có được đáp ứng đủ nhu cầu kẽm hay không, bổ sung kẽm cho trẻ trong thời gian bao lâu và liều lượng thế nào. Tùy thuộc vào tình trạng thực tế của mỗi trẻ, đa phần thời gian bổ sung kẽm cho trẻ thường là 2 – 3 tháng.

Liều Kẽm được khuyến cáo cho trẻ là:

• Bổ sung kẽm cho trẻ 6 tháng tuổi trở xuống: 2mg/ ngày
• Bổ sung kẽm cho trẻ từ tháng thứ 7 đến 12 tháng tuổi: 3mg/ ngày
• Bổ sung kẽm cho trẻ từ 4 – 8 tuổi: 5mg/ ngày

3. Sắt

Sắt là chất thiết yếu cho sự tăng trưởng, phát triển của não và hệ thống thần kinh của trẻ. Sắt cũng là thành phần tham gia cấu tạo máu, vì vậy thiếu sắt kéo dài dễ dẫn đến tình trạng thiếu máu.

Trẻ sinh non, trẻ sơ sinh có mẹ bị thiếu sắt trong giai đoạn mang thai, trẻ bú sữa mẹ hơn 6 tháng nhưng không được bổ sung phong phú các loại thực phẩm, trẻ kén ăn, ăn chay… đều là đối tượng có nguy cơ cao bị thiếu sắt. Nếu thiếu nhẹ, hay thiếu trong giai đoạn ngắn, trẻ sẽ không có triệu chứng gì đặc biệt. Nếu thiếu sắt nặng kéo dài thì dấu hiệu dễ thấy nhất là trẻ xanh xao, nhợt nhạt, mệt mỏi, tóc khô, móng tay giòn, sức đề kháng giảm nên trẻ dễ bị nhiễm trùng, như nhiễm trùng đường hô hấp… Nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu nào như trên, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được thăm khám. Bác sĩ sẽ làm các xét nghiệm để xác định chính xác tình trạng thiếu sắt của trẻ.

Liều Sắt được khuyến cáo cho trẻ là:

• Với trẻ sơ sinh đủ tháng khỏe mạnh, lượng sắt trẻ tích lũy được từ mẹ trong  thai kỳ đủ cho nhu cầu của trẻ trong 5-6 tháng sau sinh. Vì vậy, trẻ không cần phải bổ sung thêm sắt. Sữa mẹ trong giai đoạn này rất quan trọng, vì tuy sắt trong sữa mẹ không nhiều như sữa công thức nhưng dễ hấp thu hơn đáng kể.
• Trẻ sinh non cần được bổ sung thêm sắt 2mg/kg mỗi ngày, tối đa 15 mg/ngày, bắt đầu từ 1 tháng tuổi, tiếp tục đến 12 tháng tuổi (khuyến cáo của Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ). Lượng sắt này được cung cấp đủ trong sữa công thức. Nếu trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn, có thể cho trẻ uống thuốc sắt dạng lỏng, siro cho đến khi trẻ có thể ăn dặm.
• Từ khoảng 6 tháng tuổi, trẻ cần được tập ăn dặm, tốt nhất là bắt đầu từ các thực phẩm giàu sắt và kẽm. Cha mẹ có thể bổ sung sắt dạng thuốc lỏng 11mg mỗi ngày nếu trẻ vẫn chưa thể ăn thức ăn đặc.
• Trẻ từ 1 tuổi trở lên không nên uống quá nhiều sữa bò (quá 600ml sữa mỗi ngày), vì đây không phải là nguồn cung cấp sắt cho cơ thể. Hơn nữa, sữa bò có thể ức chế sự hấp thu sắt từ thức ăn khác.

4. Canxi

Tham khảo: Kẹo bổ sung Canxi dành cho bé

Canxi giữ vai trò vô cùng thiết yếu trong việc phát triển chiều cao, sức khỏe và độ cứng cáp, rắn chắc của trẻ nhỏ. Canxi chiếm khoảng 1.5% – 2% trên tổng trong lượng của cơ thể, hầu hết canxi tập trung ở răng, xương và phần ít nằm trong dịch ngoại bào và máu. Ngoài việc tham gia vào cấu tạo của răng, xương, canxi – một chất vi khoáng còn là thành phần chính xây dựng nên khung xương của toàn bộ cơ thể. 

Bên cạnh đó, canxi còn đóng nhiều vai trò khác như: tham gia vào chu trình đông máu, dẫn truyền tế bào thần kinh và có chức năng co cơ. Cơ thể trẻ sẽ xảy ra tình trạng xương nhỏ, còi xương, chậm lớn, biến dạng, răng yếu, mọc không đều, dễ sâu răng, lùn khi không cung cấp đủ canxi. 

Hơn nữa, việc cơ thể thiếu canxi còn gây ra sự ức chế dẫn truyền thần kinh, vì vậy trẻ nhỏ thường giật mình và có biểu hiện quấy khóc khi ngủ vào ban đêm, thậm chí khả năng vận động có thể bị rối loạn.

Hệ miễn dịch bị ảnh hưởng và mất đi chức năng nhận biết để loại bỏ tế bào ung thư trong cơ thể khi trẻ bị thiếu hụt canxi. Việc thiếu canxi đối với trẻ dưới 9 tuổi khiến trẻ lười ăn, mệt mỏi, dễ bị ngã hay chân tay dễ bị tê mỏi,..

Liều Canxi được khuyến cáo cho trẻ là:

• Cần 300 mg canxi/ mỗi ngày cho những trẻ dưới 6 tháng.
• Cần bổ sung 400mg canxi/ ngày dành cho các trẻ từ 7 – 12 tháng.
• Cần bổ sung 500mg canxi/ ngày dành cho những trẻ từ 12 tháng – 3 tuổi.
• Cần cung cấp 600mg canxi/ ngày đối với trẻ từ 4 – 6 tuổi.
• Cần cung cấp 700mg canxi/ ngày cho những trẻ nhỏ trong độ tuổi từ 7 – 9 tuổi.
• Cần 1000 mg canxi/ ngày đối với trẻ 10 tuổi.

>> Tham khảo: Thạch dinh dưỡng cho bé

Đừng quên theo dõi fanpage Linh Spa để cập nhật những tin tức bổ ích mỗi ngày nhé!